Waar is de retoriek ontstaan?
In het oude Griekenland.
Wat was de rol van de sofisten in het oude Griekenland?
Ze waren leraren die onderwijs aanboden aan zonen van rijke families, inclusief retoriek.
1/149
p.1
Ontstaan van de retoriek in het oude Griekenland

Waar is de retoriek ontstaan?

In het oude Griekenland.

p.1
De rol van sofisten in de retoriek

Wat was de rol van de sofisten in het oude Griekenland?

Ze waren leraren die onderwijs aanboden aan zonen van rijke families, inclusief retoriek.

p.1
De rol van sofisten in de retoriek

Hechten sofisten belang aan de waarheid van argumenten?

Nee, ze hechtten geen belang aan de waarheid of zuivere bedoelingen.

p.2
De rol van sofisten in de retoriek

Wat was de houding van sofisten ten opzichte van morele standaarden?

Sofisten hanteerden geen morele standaard en waren eerder amoreel dan immoreel.

p.1
Ontstaan van de retoriek in het oude Griekenland

Hoe zagen de Grieken goed spreken en schrijven?

Als een echte kunst.

p.1
Ontstaan van de retoriek in het oude Griekenland

Hoe was retoriek verbonden met de democratie in het oude Griekenland?

Politiek beleid werd verdedigd en beslissingen genomen door middel van het woord in volksvergaderingen.

p.1
Ontstaan van de retoriek in het oude Griekenland

Wat was de hoogste carrière die men kon maken in het oude Griekenland?

Die van redenaar.

p.1
Ontstaan van de retoriek in het oude Griekenland

Waarom was retoriek belangrijk in de Griekse rechtspraak?

Omdat de veroordeling of vrijspraak vaak afhing van verbale capaciteiten.

p.1
Ontstaan van de retoriek in het oude Griekenland

Wat was de rol van logografen in het oude Griekenland?

Ze stelden tegen betaling redevoeringen op en schreven deze uit.

p.1
De rol van sofisten in de retoriek

Wat leerden studenten van sofisten?

Hoe ze grote mensenmassa’s verbaal konden manipuleren.

p.6
De structuur van een redevoering

Wat is het doel van een redevoering?

Overtuigen (persuadere).

p.6
De elementen van effectieve voordracht

Wat is de eerste taak van de redenaar?

Zoeken en vinden van doeltreffende argumenten.

p.10
De structuur van een redevoering

Wat zijn de drie zinselementen in de compositie?

Periode, kolon en komma.

p.11
De elementen van effectieve voordracht

Wat zegt Quintilianus over de uitdrukking van emoties in de actio?

Elke emotie heeft haar eigen natuurlijke uitdrukking, niet alleen de stem maar ook het hele lichaam.

p.8
De structuur van een redevoering

Wat is het belang van het einde van een redevoering?

Het slot blijft het best hangen bij de toehoorders.

p.11
De elementen van effectieve voordracht

Hoe moet retoriek volgens Quintilianus zijn?

Mannelijk en natuurlijk.

p.11
De elementen van effectieve voordracht

Hoe vergelijkt Quintilianus het lichaam van een redenaar?

Als een snaarinstrument dat door de emotie wordt aangeslagen.

p.11
De elementen van effectieve voordracht

Waarvoor waarschuwt Quintilianus de redenaar?

Dat hij niet zover mag gaan als een toneelspeler.

p.8
De structuur van een redevoering

Wat is de recapitulatio in een redevoering?

Een laatste herneming van de belangrijkste punten.

p.8
De elementen van effectieve voordracht

Wat is het doel van de affectus in het einde van een rede?

Een emotioneel moment creëren door gebruik van pathos.

p.2
De rol van sofisten in de retoriek

Hoe gebruikten sofisten de retoriek?

Als een technisch, amoreel en utilitair systeem van leerbare regels.

p.3
Isocrates en het onderwijs in retoriek

Wat was het humanistisch-pedagogisch ideaal van Isocrates?

Hij zag redenaars als mensen met verstand, logica en rede, die de grote vragen van mens en maatschappij moesten behandelen.

p.3
Plato's kritiek op de retoriek

Hoe stond Aristoteles tegenover retoriek in vergelijking met Plato?

Aristoteles benaderde retoriek vanuit een wetenschappelijke kant, terwijl Plato het ondergeschikt maakte aan het zoeken naar de universele waarheid.

p.8
De elementen van effectieve voordracht

Welke drie stijlniveaus worden onderscheiden in elocutio?

Genus grave, genus medium en genus humile.

p.5
De elementen van effectieve voordracht

Wat is het doel van elke redevoering volgens de 'Ars Rhetorica'?

Overtuigen (persuadere).

p.2
Plato's kritiek op de retoriek

Hoe beschouwde Plato de macht van het woord?

Hij was zich bewust van de fundamentele dubbelzinnigheid ervan; het kan leiden, verleiden en misleiden.

p.11
De elementen van effectieve voordracht

Wat moeten gebaren volgens Quintilianus doen?

De inhoud onderstrepen om tot een passende voordracht te komen.

p.8
De elementen van effectieve voordracht

Wat is elocutio in de context van een redevoering?

Het inkleden van de rede, zodat deze mooi overkomt.

p.8
De elementen van effectieve voordracht

Waarom wordt elocutio als moeilijk beschouwd?

Het is grotendeels een kwestie van natuurlijke aanleg.

p.2
Plato's kritiek op de retoriek

Wat was Plato's kritiek op de sofisten?

Plato vond dat de retoriek niet geschikt was om de zuivere waarheid te ontdekken.

p.3
Aristoteles' wetenschappelijke visie op retorica

Welke vragen stelde Aristoteles zich bij retorica?

Hoe komt het verhalende overredingsproces tot stand? Wat gebeurt er in de relatie tussen sprekers en toehoorders?

p.8
De elementen van effectieve voordracht

Wat kenmerkt het genus grave?

Een verheven stijlvorm met indrukwekkende en bombastische elementen.

p.5
De structuur van een redevoering

Wat zijn de 'officia oratoris'?

De verschillende taken die een redenaar moet nemen voor een geslaagde redevoering.

p.2
Plato's kritiek op de retoriek

Wat stelde Plato voor als alternatief voor de retoriek?

Dialoog tussen filosofen om tot de waarheid te komen.

p.3
Aristoteles' wetenschappelijke visie op retorica

Hoe verschilde de training van Aristoteles' leerlingen van die van Plato?

Aristoteles' leerlingen werden 's morgens in filosofie en 's avonds in retoriek getraind.

p.8
De elementen van effectieve voordracht

Hoe wordt het genus medium gekarakteriseerd?

Taal die niet te bombastisch, maar ook niet te eenvoudig is.

p.5
De structuur van een redevoering

Wat houdt de fase 'inventio' in?

De redenaar bedenkt waarover hij wil spreken en hoe hij zijn onderwerp zal aanpakken.

p.2
Isocrates en het onderwijs in retoriek

Wie was Isocrates en wat was zijn bijdrage aan het onderwijs?

Isocrates was een redenaar die de Griekse opvoeding (paideia) grondlegde en een retorenschool stichtte.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wat is de focus van het genus iudicale?

De vraagstelling behandelt de misdaad die ter beoordeling staat, met een focus op het verleden.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wie is het publiek dat men moet overtuigen bij het genus iudicale?

De jury.

p.10
De structuur van een redevoering

Wat is een komma in de zinsbouw?

Een groep van 2-3 bij elkaar horende woorden.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat is de functie van de 'propositio' in een rede?

Het duidelijk formuleren van de eigen stelling van de redenaar.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat zijn de twee delen van de 'argumentatio'?

Confirmatio en Refutatio.

p.6
De structuur van een redevoering

Waarom is het exordium belangrijk?

Het moet het publiek klaar en duidelijk op het onderwerp stellen.

p.3
Aristoteles' wetenschappelijke visie op retorica

Wat betekent 'disputare in utramque partem' in Aristoteles' visie?

Het kunnen argumenteren van zowel pro als contra is van belang.

p.2
Isocrates en het onderwijs in retoriek

Hoe verschilde Isocrates' aanpak van die van de sofisten?

Isocrates had een meer educatieve focus en integreerde filosofische problemen in zijn onderwijs.

p.7
De elementen van effectieve voordracht

Wat betekent 'benevolus' in de context van de redenaar?

Welwillend gestemd zijn.

p.9
De verschillende genres van redevoeringen

Wat is de zeer eenvoudige stijlvorm in de retoriek?

Een stijl gekenmerkt door zeer eenvoudige, gewone, alledaagse taal.

p.10
De elementen van effectieve voordracht

Waarom is memoria belangrijk volgens oude retorici?

Omdat een gebrekkige memoria alle voorafgaande inspanningen tevergeefs maakt.

p.10
De elementen van effectieve voordracht

Wat zijn de belangrijkste factoren voor succes volgens Demosthenes?

Voordracht, voordracht en voordracht.

p.9
De elementen van effectieve voordracht

Wat is een retorische vraag?

Een vraag die niet beantwoord hoeft te worden en gebruikt wordt om zekerheid of verontwaardiging uit te drukken.

p.4
Cicero: gevierd redenaar in Rome

Waarom was retoriek belangrijk voor de Romeinen?

Omdat het hen hielp om hun zaken goed te verwoorden, wat essentieel was in hun pragmatische samenleving.

p.10
De structuur van een redevoering

Wat is een kolon?

Een groep van 3-5 woorden, kan een hoofdzin of bijzin zijn, opgebouwd uit komma's.

p.4
Cicero: gevierd redenaar in Rome

Hoe verschilde Cicero's benadering van retoriek van die van Isocrates?

Cicero legde meer nadruk op de noodzaak van een stevige basisopleiding in de filosofie.

p.6
De elementen van effectieve voordracht

Wat is het doel van pathos?

Overtuigen door gevoelens op te wekken.

p.4
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Wat was de impact van Quintilianus op het onderwijs in retoriek?

Quintilianus drukte zijn stempel op het onderwijs van de volgende eeuwen met zijn 'Institutio Oratoria'.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wat zijn de drie soorten redevoeringen volgens de klassieke ars rhetorica?

Genus iudicale, genus demonstrativum, genus deliberativum.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wat is de focus van het genus deliberativum?

De discussie draait rond een bepaald beleid, met een focus op de toekomst.

p.6
De elementen van effectieve voordracht

Wat omvat genus inartificale?

Argumenten en bewijzen zonder technisch retorisch snufje.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wie zijn de toehoorders bij het genus deliberativum?

De mensen in een politieke vergadering.

p.4
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Wat was het effect van de keizertijd op de retorische opleiding?

De brede algemene vorming die Cicero belangrijk vond, ging deels verloren en redenaars kregen een meer gespecialiseerde opleiding.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat is de 'confirmatio' in een redevoering?

Het positieve bewijsmateriaal dat de eigen stelling bekrachtigt.

p.9
De elementen van effectieve voordracht

Welke ondeugden moeten vermeden worden volgens de antiieke retorici?

Brevitas (kortheid) en obscuritas (onduidelijkheid).

p.2
Isocrates en het onderwijs in retoriek

Wat leerden studenten bij Isocrates?

Hoe ze goed en overtuigend konden spreken over verschillende onderwerpen.

p.7
De elementen van effectieve voordracht

Hoe kan een redenaar de toehoorders gunstig stemmen?

Door zijn optreden, zijn cliënt en zijn zaak in een gunstig daglicht te stellen.

p.4
Cicero: gevierd redenaar in Rome

Wat was Cicero's visie op de opleiding van een redenaar?

Cicero geloofde in een brede algemene ontwikkeling en een stevige basisopleiding in de filosofie.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat moet de redenaar bereiken met de 'narratio'?

Een bondige, duidelijke en aannemelijke uiteenzetting geven.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat is de 'partitio' in een redevoering?

Een korte samenvatting van de kern, hoewel niet noodzakelijk.

p.9
De elementen van effectieve voordracht

Wat betekent ornatus in de retoriek?

Versiering of verfraaiing van de inhoud met verzorgd en sierlijk taalgebruik.

p.3
Aristoteles' wetenschappelijke visie op retorica

Wat is de titel van Aristoteles' werk over de kunst van het overtuigen?

'Ars Rhetorica'.

p.9
De elementen van effectieve voordracht

Wat is Latinitas in de context van retoriek?

Correct Latijns taalgebruik, waarbij taalzuiverheid absoluut noodzakelijk is.

p.4
Cicero: gevierd redenaar in Rome

Waarom was het politieke klimaat van de republiek gunstig voor Cicero's ideeën?

Het politieke klimaat bood ruimte voor debatten en intellectuele openheid, wat de retoriek bevorderde.

p.9
De elementen van effectieve voordracht

Wat zijn tropen in de retoriek?

Stijlfiguren die te maken hebben met betekenisverandering of -vervanging.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wat is de focus van het genus demonstrativum?

De vraagstelling behandelt het goed of slecht zijn van een persoon of zaak, met een focus op het heden.

p.4
Cicero: gevierd redenaar in Rome

Wat was de invloed van Griekse leraren op de Romeinse retoriek?

Griekse leraren stroomden naar Rome om de Romeinen de techniek van retoriek te leren.

p.4
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Wat is de 'Institutio Oratoria' van Quintilianus?

Het onderwijshandboek van de keizertijd dat een belangrijke invloed had op het onderwijs in retoriek.

p.6
De elementen van effectieve voordracht

Wat is het doel van logos?

Overtuigen door logische bewijzen.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat is de 'refutatio' in een redevoering?

De weerlegging van de argumenten van de tegenpartij.

p.3
De elementen van effectieve voordracht

Wat beschrijft Aristoteles in 'Ars Rhetorica'?

De taken die een redenaar moet kunnen vervullen voor een geslaagde redevoering.

p.6
De elementen van effectieve voordracht

Wat is de inventio in de argumentatieleer?

Een raamwerk voor het vinden van inhoudelijke overtuigingsmiddelen.

p.6
De elementen van effectieve voordracht

Wat zijn ethos, pathos en logos?

Ethische, pathologische en logische overtuigingsmiddelen.

p.9
De elementen van effectieve voordracht

Wat houdt perspicuitas in?

Duidelijkheid en doorzichtigheid, zodat de redenaar door de gewone man begrepen kan worden.

p.6
De structuur van een redevoering

Wat is de dispositio in de argumentatieleer?

De techniek om argumenten in optimale volgorde te plaatsen.

p.4
Cicero: gevierd redenaar in Rome

Wat was de rol van Cicero in de Romeinse retoriek?

Cicero was een groot redenaar en theoreticus die de retorische principes uit de Griekse traditie toepaste.

p.10
De structuur van een redevoering

Wat is een periode in de zinsbouw?

Een samengestelde zin als geheel, opgebouwd uit kolommen en komma's.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Waar vindt het genus demonstrativum meestal plaats?

Tijdens een sociale bijeenkomst.

p.10
De elementen van effectieve voordracht

Wat is de rol van memoria in de retoriek?

Het opslaan van elementen die een redenaar heeft verzameld.

p.10
De elementen van effectieve voordracht

Wat is ars memoriae?

Een minimale leer van geheugensteuntjes en mnemo-technieken.

p.10
De elementen van effectieve voordracht

Welke aspecten onderscheiden antieke retorici in actio?

Vultus (mimiek), gestus (gebaren), corpus (houding), vox (stem), cultus (kledij, kapsel).

p.6
De elementen van effectieve voordracht

Wat zijn de twee soorten overtuigingsmiddelen?

Genus inartificale en genus artificiale.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat is de rol van 'narratio' in een redevoering?

Het geven van een overzicht van de feiten en de toedracht.

p.6
De elementen van effectieve voordracht

Wat is het doel van ethos?

Overtuigen door het imago van de spreker.

p.9
De elementen van effectieve voordracht

Wat is decorum in de retoriek?

Passend taalgebruik dat aansluit bij de emoties, het onderwerp en het publiek.

p.6
De structuur van een redevoering

Wat is het exordium?

De inleiding van een redevoering.

p.9
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is 'decorum' in de retoriek?
A) Het gebruik van humor
B) Passend taalgebruik
C) Het vermijden van stijlfiguren
D) Het gebruik van technische jargon
E) Het gebruik van ongewone woorden

B) Passend taalgebruik
Uitleg: 'Decorum' verwijst naar de noodzaak dat het taalgebruik aansluit bij de emoties, het onderwerp en het karakter van het publiek, wat essentieel is voor een effectieve communicatie.

p.3
Isocrates en het humanistische onderwijs

Wat was het humanistisch-pedagogisch ideaal van Isocrates?
A) Het ontwikkelen van technische vaardigheden
B) Het bevorderen van logica en rede bij redenaars
C) Het onderwijzen van alleen de aristocratie
D) Het negeren van maatschappelijke vragen
E) Het beperken van retoriek tot literatuurstudie

B) Het bevorderen van logica en rede bij redenaars
Explanation: Isocrates had als ideaal dat redenaars verstand, logica en rede bezaten, waardoor zij in staat waren om de grote vragen van mens en maatschappij te behandelen.

p.11
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Hoe vergelijkt Quintilianus de spreker met een toneelspeler?
A) Sprekers moeten meer acteren
B) Sprekers mogen nooit zo ver gaan als toneelspelers
C) Toneelspelers zijn beter dan sprekers
D) Sprekers moeten altijd emoties verbergen
E) Toneelspelers zijn niet relevant voor retoriek

B) Sprekers mogen nooit zo ver gaan als toneelspelers
Explanation: Quintilianus waarschuwt dat een redenaar nooit zover mag gaan als een toneelspeler, wat aangeeft dat retoriek 'mannelijk' en 'natuurlijk' moet zijn, in tegenstelling tot de theatrale overdrijving van toneelspelers.

p.2
Isocrates en het humanistische onderwijs

Wat was een belangrijk verschil tussen de sofisten en Isocrates?
A) Sofisten waren moreel, Isocrates niet
B) Sofisten richtten zich alleen op filosofie
C) Isocrates had een utilitaire benadering van retoriek
D) Isocrates combineerde retoriek met filosofische bespiegelingen
E) Sofisten waren altijd eerlijk in hun argumenten

D) Isocrates combineerde retoriek met filosofische bespiegelingen
Uitleg: In tegenstelling tot de sofisten, die een utilitaire benadering hadden, besprak Isocrates ook filosofische problemen in zijn onderwijs, wat zijn aanpak uniek maakte.

p.7
De technieken van overtuigen in de retoriek

Hoe kan een redenaar de toehoorders benevolus (welwillend) stemmen?
A) Door zijn eigen optreden in een negatief daglicht te stellen
B) Door zijn cliënt en zaak in een gunstig daglicht te stellen
C) Door de toehoorders te negeren
D) Door alleen feiten te presenteren
E) Door de aandacht van het publiek te verliezen

B) Door zijn cliënt en zaak in een gunstig daglicht te stellen
Uitleg: Een redenaar kan de toehoorders benevolus stemmen door zijn eigen optreden, zijn cliënt en zijn zaak positief te presenteren, wat essentieel is voor het winnen van de gunst van het publiek.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat is de functie van de argumentatio in een redevoering?
A) Het presenteren van de conclusie
B) Het geven van een samenvatting
C) Het kernstuk van de redevoering, de argumentatie
D) Het stellen van retorische vragen
E) Het vertellen van een anekdote

C) Het kernstuk van de redevoering, de argumentatie
Uitleg: De argumentatio vormt het belangrijkste deel van de redevoering, waarin de redenaar zijn argumenten presenteert en de tegenargumenten weerlegt.

p.8
De structuur van een redevoering

Wat is de 'recapitulatio' in de context van een redevoering?
A) De inleiding van de rede
B) De laatste herhaling van de belangrijkste punten
C) De emotionele afsluiting
D) De presentatie van nieuwe argumenten
E) De conclusie van de rede

B) De laatste herhaling van de belangrijkste punten
Explanation: De 'recapitulatio' is de laatste herhaling van de belangrijkste punten in een redevoering, wat helpt om deze in het geheugen van de toehoorders te prenten.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat wordt er in de propositio van een redevoering gedaan?
A) De argumenten van de tegenpartij worden weerlegd
B) De eigen stelling van de redenaar wordt duidelijk geformuleerd
C) Een samenvatting van de kern wordt gegeven
D) De redenaar stelt vragen aan het publiek
E) De redenaar vertelt een persoonlijk verhaal

B) De eigen stelling van de redenaar wordt duidelijk geformuleerd
Uitleg: In de propositio wordt het onderwerp vastgesteld en wordt duidelijk gemaakt wat er precies betoogd moet worden, wat essentieel is voor de structuur van de rede.

p.2
Plato's kritiek op de retoriek

Hoe zag Plato de retoriek in vergelijking met de sofisten?
A) Hij vond het een nuttig hulpmiddel
B) Hij beschouwde het als een middel om de waarheid te ontdekken
C) Hij zag het als amoreel en misleidend
D) Hij vond het een kunstvorm
E) Hij had geen mening over retoriek

C) Hij zag het als amoreel en misleidend
Uitleg: Plato was kritisch over de amorele benadering van de sofisten en benadrukte dat retoriek kan leiden tot misleiding, in plaats van het ontdekken van de waarheid.

p.11
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Wat betekent het dat retoriek 'mannelijk' en 'natuurlijk' moet zijn volgens Quintilianus?
A) Retoriek moet altijd emotioneel zijn
B) Retoriek moet authentiek en oprecht zijn
C) Retoriek moet altijd formeel zijn
D) Retoriek moet alleen door mannen worden beoefend
E) Retoriek moet altijd humoristisch zijn

B) Retoriek moet authentiek en oprecht zijn
Explanation: Quintilianus' opmerking dat retoriek 'mannelijk' en 'natuurlijk' moet zijn, verwijst naar de noodzaak van authenticiteit en oprechtheid in de presentatie, in tegenstelling tot de theatrale en onnatuurlijke stijl van toneelspelers.

p.9
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat houdt 'perspicuitas' in bij het spreken?
A) Het gebruik van lange zinnen
B) Duidelijkheid en doorzichtigheid
C) Het gebruik van zeldzame woorden
D) Het vermijden van emoties
E) Complexe zinsstructuren

B) Duidelijkheid en doorzichtigheid
Uitleg: 'Perspicuitas' betekent dat een redenaar door de gewone man begrepen moet kunnen worden, zonder dat de boodschap te ingewikkeld of onduidelijk is.

p.2
De rol van de sofisten in de retoriek

Wat was de opvatting van de sofisten over retoriek?
A) Het was een moreel systeem
B) Het was een amoreel en utilitair systeem
C) Het was een religieus systeem
D) Het was een filosofisch systeem
E) Het was een emotioneel systeem

B) Het was een amoreel en utilitair systeem
Uitleg: Sofisten beschouwden retoriek als een technisch en amoreel systeem zonder morele standaarden, gericht op het gebruik van de macht van het woord voor persoonlijke doeleinden.

p.2
Isocrates en het humanistische onderwijs

Wat was de belangrijkste bijdrage van Isocrates aan het onderwijs?
A) Hij richtte een filosofieschool op
B) Hij ontwikkelde een morele standaard voor retoriek
C) Hij stichtte een retorenschool gericht op welsprekendheid
D) Hij verwierp de retoriek volledig
E) Hij was een leerling van Plato

C) Hij stichtte een retorenschool gericht op welsprekendheid
Uitleg: Isocrates richtte een retorenschool op waar studenten leerden om welsprekend en overtuigend te zijn, wat een belangrijke bijdrage was aan de Griekse opvoeding.

p.6
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is de functie van 'inventio' in de argumentatieleer?
A) Het structureren van de redevoering
B) Het zoeken naar doeltreffende argumenten
C) Het presenteren van de conclusie
D) Het analyseren van het publiek
E) Het afsluiten van de redevoering

B) Het zoeken naar doeltreffende argumenten
Uitleg: 'Inventio' biedt een raamwerk voor de redenaar om inhoudelijke overtuigingsmiddelen te vinden, wat essentieel is voor het overtuigen.

p.7
De structuur van een redevoering

Wat is het doel van de narratio in een redevoering?
A) Het presenteren van persoonlijke meningen
B) Het geven van een overzicht van de feiten
C) Het formuleren van de eigen stelling
D) Het samenvatten van de kern
E) Het weerleggen van tegenargumenten

B) Het geven van een overzicht van de feiten
Uitleg: De narratio is bedoeld om de feiten en de context van de zaak objectief en duidelijk te presenteren, zodat het publiek de versie van de feiten kan geloven.

p.1
Ontstaan van de retoriek in het oude Griekenland

Waar is de retoriek ontstaan?
A) In het oude Rome
B) In het oude Griekenland
C) In het middeleeuwse Europa
D) In het oude Egypte
E) In het moderne Amerika

B) In het oude Griekenland
Explanation: Retoriek is ontstaan in het oude Griekenland, waar het als een kunstvorm werd gezien die zowel praktische als theoretische vaardigheden omvatte.

p.3
Aristoteles' wetenschappelijke benadering van retoriek

Wat was de rol van disputeren in Aristoteles' onderwijs?
A) Het was niet belangrijk
B) Het ging alleen om het verdedigen van één standpunt
C) Het was essentieel om zowel pro als contra te argumenteren
D) Het was alleen voor gevorderde studenten
E) Het was een theoretische oefening zonder praktische toepassing

C) Het was essentieel om zowel pro als contra te argumenteren
Explanation: Aristoteles hechtte veel waarde aan het kunnen argumenteren van zowel pro als contra, wat essentieel was voor een goede redenaar.

p.1
De rol van de sofisten in de retoriek

Wat was een kenmerk van de sofisten in hun onderricht?
A) Ze hechten veel belang aan de waarheid
B) Ze leerden studenten om argumenten te manipuleren
C) Ze gaven alleen les in literatuur
D) Ze waren tegen betaling beschikbaar
E) Ze waren uitsluitend gericht op ethiek

B) Ze leerden studenten om argumenten te manipuleren
Explanation: Sofisten hechtten geen belang aan de waarheid van argumenten en leerden hun studenten hoe ze grote mensenmassa’s verbaal konden manipuleren.

p.8
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is 'elocutio' in de context van retoriek?
A) De inhoud van de rede
B) De emotionele afsluiting
C) De kunst van het mooi formuleren van de rede
D) De structuur van de argumenten
E) De inleiding van de rede

C) De kunst van het mooi formuleren van de rede
Explanation: 'Elocutio' verwijst naar het inkleden of de stijlleer van de rede, wat inhoudt dat de rede niet alleen inhoudelijk sterk moet zijn, maar ook mooi moet overkomen.

p.4
Cicero's invloed op de Romeinse retoriek

Wat was de belangrijkste bijdrage van Cicero aan de retoriek?
A) Hij negeerde de filosofie
B) Hij pleitte voor een synthese van retoriek, politiek en filosofie
C) Hij verwierp de Griekse invloeden
D) Hij was tegen de opleiding van redenaars
E) Hij schreef alleen over politieke theorieën

B) Hij pleitte voor een synthese van retoriek, politiek en filosofie
Uitleg: Cicero streefde naar een integratie van retoriek, politiek en filosofie, waarbij hij de ontwikkeling van een goede redenaar benadrukte.

p.11
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Wat is de rol van gebaren volgens Quintilianus?
A) Gebaren zijn niet nodig
B) Gebaren moeten de inhoud onderstrepen
C) Gebaren moeten altijd overdreven zijn
D) Gebaren zijn alleen voor toneelspelers
E) Gebaren zijn verwarrend voor het publiek

B) Gebaren moeten de inhoud onderstrepen
Explanation: Quintilianus stelt dat gebaren de inhoud van de voordracht moeten onderstrepen, wat bijdraagt aan een passende en effectieve presentatie van de boodschap.

p.10
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is de ars memoriae volgens de oude retorici?
A) Een uitgebreide leer van geheugen
B) Een verzameling van woorden zonder samenhang
C) Een techniek om verhalen te memoriseren
D) Een manier om argumenten te structureren
E) Een methode voor creatief schrijven

C) Een techniek om verhalen te memoriseren
Explanation: De ars memoriae is minimaal en beperkt tot enkele mnemo-technische snufjes, waarbij het meer effectief is om de 'draad' van het verhaal te memoriseren dan afzonderlijke woorden zonder samenhang.

p.6
De technieken van overtuigen in de retoriek

Welke van de volgende behoort tot de 'genus inartificale' argumenten?
A) Ethos
B) Pathos
C) Logos
D) Argumenten zonder technische retorische snufjes
E) Constructieve argumenten

D) Argumenten zonder technische retorische snufjes
Uitleg: 'Genus inartificale' verwijst naar argumenten en bewijzen die zonder enige technische retorische technieken worden gepresenteerd.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wat is de focus van het 'genus demonstrativum'?
A) De toekomst
B) De misdaad
C) De schoonheid en emoties
D) Politieke beslissingen
E) De geschiedenis

C) De schoonheid en emoties
Uitleg: Het genus demonstrativum behandelt kwesties van goed of slecht zijn van een persoon of zaak, met de focus op het heden en vaak in sociale bijeenkomsten.

p.3
Aristoteles' wetenschappelijke benadering van retoriek

Welke vragen stelde Aristoteles zich over retoriek?
A) Wat is de geschiedenis van retoriek?
B) Hoe komt het overredingsproces tot stand?
C) Wat zijn de beste retorische technieken?
D) Hoe kan men retoriek vermijden?
E) Wat is de rol van emoties in retoriek?

B) Hoe komt het overredingsproces tot stand?
Explanation: Aristoteles stelde zich vragen over het overredingsproces en de relatie tussen sprekers en toehoorders, wat zijn wetenschappelijke benadering van retoriek illustreert.

p.10
De structuur van een redevoering

Wat zijn de drie zinselementen in de compositie?
A) Periode, kolon, komma
B) Hoofdzin, bijzin, samengestelde zin
C) Onderwerp, gezegde, lijdend voorwerp
D) Introductie, middenstuk, conclusie
E) Vraag, antwoord, uitleg

A) Periode, kolon, komma
Explanation: De compositie heeft te maken met zinsbouw en onderscheidt drie zinselementen: een periode, een kolon en een komma, die elk een specifieke rol spelen in de structuur van zinnen.

p.8
De structuur van een redevoering

Wat is de functie van de 'peroratio' in een redevoering?
A) Het inleiden van het onderwerp
B) Het presenteren van bewijs
C) Het slot dat het best bij de toehoorders blijft hangen
D) Het geven van een samenvatting van de argumenten
E) Het beantwoorden van tegenargumenten

C) Het slot dat het best bij de toehoorders blijft hangen
Explanation: De 'peroratio' is het einde van de redevoering en is cruciaal omdat dit deel het meest bij de toehoorders blijft hangen, waardoor het belangrijk is om dit goed te formuleren.

p.5
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is het belangrijkste doel van elke redevoering volgens de 'Ars Rhetorica'?
A) Vermaken
B) Onderwijzen
C) Overtuigen
D) Informeren
E) Inspireren

C) Overtuigen
Uitleg: Het doel van elke redevoering is overtuigen (persuadere), wat centraal staat in de redenaarskunst en elke vorm van welsprekendheid.

p.7
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is het doel van de confirmatio binnen de argumentatio?
A) Het presenteren van tegenargumenten
B) Het weerleggen van de argumenten van de tegenpartij
C) Het bekrachtigen van de eigen stelling met positieve bewijsmaterialen
D) Het samenvatten van de kern
E) Het stellen van vragen aan het publiek

C) Het bekrachtigen van de eigen stelling met positieve bewijsmaterialen
Uitleg: De confirmatio is bedoeld om de eigen stelling van de redenaar te ondersteunen met argumenten, wat cruciaal is voor het overtuigen van het publiek.

p.1
De structuur van een redevoering

Wat was de rol van retoriek in de Griekse rechtspraak?
A) Het had geen invloed
B) Het was alleen voor advocaten
C) Het bepaalde de uitkomst van rechtszaken
D) Het was alleen voor politieke discussies
E) Het was een vorm van entertainment

C) Het bepaalde de uitkomst van rechtszaken
Explanation: In de Griekse rechtspraak hing de veroordeling of vrijspraak vaak af van de verbale capaciteiten van de aanklager of verdediging, wat de invloed van retoriek benadrukt.

p.11
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Hoe beschrijft Quintilianus het lichaam in relatie tot emoties?
A) Het lichaam is irrelevant
B) Het lichaam is als een snaarinstrument
C) Het lichaam moet altijd verborgen blijven
D) Het lichaam moet alleen bewegen als het nodig is
E) Het lichaam moet altijd stil zijn

B) Het lichaam is als een snaarinstrument
Explanation: Quintilianus vergelijkt het lichaam met een snaarinstrument dat door de emotie wordt aangeslagen, wat aangeeft dat het lichaam een belangrijke rol speelt in de expressie van emoties tijdens de voordracht.

p.5
De structuur van een redevoering

Wat houdt de fase 'inventio' in tijdens het opstellen van een redevoering?
A) Het schrijven van de rede
B) Het bedenken van het onderwerp en de aanpak
C) Het presenteren voor het publiek
D) Het evalueren van de rede
E) Het kiezen van de juiste woorden

B) Het bedenken van het onderwerp en de aanpak
Uitleg: Tijdens de inventio bedenkt de redenaar waarover hij wil spreken en hoe hij zijn onderwerp zal aanpakken, wat essentieel is voor een geslaagde redevoering.

p.3
Aristoteles' wetenschappelijke benadering van retoriek

Hoe verschilde Aristoteles' visie op retoriek van die van Plato?
A) Aristoteles negeerde retoriek volledig
B) Aristoteles beschouwde retoriek als een kunstvorm zonder waarde
C) Aristoteles benaderde retoriek vanuit een wetenschappelijk perspectief
D) Aristoteles vond retoriek minder belangrijk dan filosofie
E) Aristoteles was tegen het onderwijzen van retoriek

C) Aristoteles benaderde retoriek vanuit een wetenschappelijk perspectief
Explanation: In tegenstelling tot Plato, die retoriek ondergeschikt maakte aan het zoeken naar de universele waarheid, benaderde Aristoteles retoriek vanuit een wetenschappelijke invalshoek.

p.11
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Wat stelt Quintilianus over de uitdrukking van emoties in de actio?
A) Emoties zijn niet belangrijk in de retoriek
B) Elke emotie heeft een natuurlijke uitdrukking
C) Alleen de stem is belangrijk
D) Gebaren zijn overbodig
E) Emoties moeten altijd verborgen blijven

B) Elke emotie heeft een natuurlijke uitdrukking
Explanation: Quintilianus benadrukt dat elke emotie een eigen natuurlijke uitdrukking heeft in de actio, waarbij zowel de stem als het lichaam een rol spelen in de communicatie van die emoties.

p.10
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is de functie van de memoria in de retoriek?
A) Het creëren van nieuwe ideeën
B) Het opslaan van verzamelde elementen
C) Het schrijven van teksten
D) Het analyseren van argumenten
E) Het presenteren van de rede

B) Het opslaan van verzamelde elementen
Explanation: De memoria is de 'schatkamer van de retoriek' waar een redenaar alle verzamelde elementen opslaat. Het is cruciaal voor het succes van de rede, omdat een gebrekkige memoria alle voorafgaande inspanningen tevergeefs maakt.

p.8
De structuur van een redevoering

Wat wordt bedoeld met 'affectus' in een redevoering?
A) De logische structuur van de argumenten
B) De emotionele impact aan het einde van de rede
C) De stijl van de redevoering
D) De introductie van het onderwerp
E) De samenvatting van de argumenten

B) De emotionele impact aan het einde van de rede
Explanation: 'Affectus' verwijst naar het emotionele moment aan het einde van de rede, waar alle registers van pathos worden aangetrokken om de toehoorders te raken.

p.9
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is 'Latinitas' in de context van retoriek?
A) Het gebruik van moderne woorden
B) Correct Latijns taalgebruik
C) Het vermijden van stijlfiguren
D) Het gebruik van vreemde talen
E) Het gebruik van poëtische taal

B) Correct Latijns taalgebruik
Uitleg: 'Latinitas' verwijst naar de noodzaak van taalzuiverheid en correct gebruik van de Latijnse taal, wat essentieel is voor een effectieve redevoering.

p.1
De rol van de sofisten in de retoriek

Wat was de belangrijkste redenaar in de Griekse samenleving?
A) Een advocaat
B) Een sofist
C) Een redenaar
D) Een filosoof
E) Een dichter

C) Een redenaar
Explanation: De hoogste carrière die men kon maken in het oude Griekenland was die van redenaar, wat aangeeft hoe belangrijk het was om goed te kunnen spreken en overtuigen.

p.1
De rol van de sofisten in de retoriek

Wat was een belangrijke functie van de sofisten?
A) Ze waren politieke leiders
B) Ze gaven gratis onderwijs
C) Ze boden onderwijs aan voor rijke families
D) Ze schreven boeken over filosofie
E) Ze organiseerden sportevenementen

C) Ze boden onderwijs aan voor rijke families
Explanation: Sofisten waren leraren die tegen hoge betaling onderwijs aanboden aan de zonen van rijke families, met een curriculum dat onder andere retoriek omvatte.

p.2
Plato's kritiek op de retoriek

Wat concludeerde Plato over de macht van de redenaar?
A) De redenaar heeft geen invloed op het publiek
B) De redenaar heeft tirannieke macht over het woord
C) De redenaar moet altijd de waarheid spreken
D) De redenaar is een dienaar van de democratie
E) De redenaar kan alleen overtuigen met feiten

B) De redenaar heeft tirannieke macht over het woord
Uitleg: Plato concludeerde dat een goede spreker de taal kan manipuleren om het publiek te beïnvloeden, wat leidt tot een soort tirannieke controle over de overtuigingen van anderen.

p.6
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat is het primaire doel van een redevoering?
A) Amuseren
B) Informatie verstrekken
C) Overtuigen
D) Onderwijzen
E) Vermaken

C) Overtuigen
Uitleg: Het doel van een redevoering is altijd om te overtuigen (persuadere), wat de redenaar aanzet tot het zoeken naar doeltreffende argumenten.

p.9
De verschillende genres van redevoeringen

Wat kenmerkt de 'zeer eenvoudige stijl' in de retoriek?
A) Gebruik van complexe woorden
B) Zeer eenvoudige, gewone, alledaagse taal
C) Lange en ingewikkelde zinnen
D) Exclusief gebruik van stijlfiguren
E) Gebruik van archaïsche termen

B) Zeer eenvoudige, gewone, alledaagse taal
Uitleg: De 'zeer eenvoudige stijl' wordt gekenmerkt door het gebruik van eenvoudige woorden en korte, duidelijke zinnen, wat de toegankelijkheid van de boodschap vergroot.

p.9
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat betekent 'ornatus' in de context van redevoeringen?
A) Eenvoudige taal
B) Versiering en verfraaiing
C) Het vermijden van stijlfiguren
D) Het gebruik van technische termen
E) Het gebruik van alledaagse zinnen

B) Versiering en verfraaiing
Uitleg: 'Ornatus' verwijst naar het opsmukken van de inhoud met verzorgd en sierlijk taalgebruik, waarbij de redenaar gebruikmaakt van een arsenaal aan stijlfiguren.

p.3
Aristoteles' wetenschappelijke benadering van retoriek

Wat beschrijft Aristoteles in zijn werk 'Ars Rhetorica'?
A) De geschiedenis van de retoriek
B) De taken van een redenaar voor een geslaagde redevoering
C) De invloed van emoties op retoriek
D) De rol van het publiek in retoriek
E) De technieken van Plato in retoriek

B) De taken van een redenaar voor een geslaagde redevoering
Explanation: In 'Ars Rhetorica' beschrijft Aristoteles de taken die een redenaar moet vervullen om succesvol te zijn in zijn overtuiging.

p.10
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat benadrukte Demosthenes als de belangrijkste factor voor zijn succes?
A) Inhoud van de rede
B) Oefening en voorbereiding
C) Voordracht
D) Argumentatie
E) Creativiteit

C) Voordracht
Explanation: Demosthenes noemde steeds 'voordracht' als de belangrijkste factor voor zijn succesvolle carrière, wat de cruciale rol van presentatie en expressie in de retoriek benadrukt.

p.4
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Wat was de 'Institutio Oratoria' van Quintilianus?
A) Een boek over politieke theorie
B) Een standaardwerk voor retorisch onderwijs
C) Een filosofisch essay
D) Een roman uit de keizertijd
E) Een verzameling van Griekse mythen

B) Een standaardwerk voor retorisch onderwijs
Uitleg: De 'Institutio Oratoria' van Quintilianus was een belangrijk onderwijshandboek dat de basis legde voor de retorische opleiding in de keizertijd en daarbuiten.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wie is het publiek dat men moet overtuigen in het 'genus deliberativum'?
A) De jury
B) Sociale bijeenkomsten
C) Politieke vergaderingen
D) Het algemene publiek
E) Onderwijsinstellingen

C) Politieke vergaderingen
Uitleg: In het genus deliberativum draait de discussie om politieke kwesties en is het publiek dat men moet overtuigen de mensen in een politieke vergadering, met de focus op de toekomst.

p.10
De technieken van overtuigen in de retoriek

Welke aspecten worden onderscheiden in de actio volgens antieke retorici?
A) Inhoud, structuur, stijl
B) Voordracht, argumentatie, bewijs
C) Mimiek, gebaren, houding, stem, kledij
D) Creativiteit, originaliteit, impact
E) Onderzoek, analyse, presentatie

C) Mimiek, gebaren, houding, stem, kledij
Explanation: Antieke retorici onderscheiden verschillende aspecten van de actio, waaronder mimiek, gebaren, houding, stem en kledij, die allemaal bijdragen aan het succes of falen van een rede.

p.8
De technieken van overtuigen in de retoriek

Welke stijlniveaus worden onderscheiden in de retoriek?
A) Enkele stijlen
B) Drie stijlniveaus en vier stijlaspecten
C) Twee stijlen
D) Vijf stijlniveaus
E) Geen specifieke stijlniveaus

B) Drie stijlniveaus en vier stijlaspecten
Explanation: In de retoriek worden drie verschillende stijlniveaus en vier verschillende stijlaspecten onderscheiden, wat de spreker helpt om zijn gedachten op verschillende manieren uit te drukken.

p.4
Cicero's invloed op de Romeinse retoriek

Wat was Cicero's rol in de Romeinse retoriek?
A) Hij was een filosoof zonder invloed
B) Hij was een groot redenaar en theoreticus
C) Hij was een tegenstander van retoriek
D) Hij was een Grieks leraar
E) Hij was een politieke leider zonder retorische vaardigheden

B) Hij was een groot redenaar en theoreticus
Uitleg: Cicero wordt erkend als een van de grootste redenaars en theoretici in Rome, waarbij zijn retorische principes sterk geïnspireerd zijn door de Griekse traditie.

p.6
De structuur van een redevoering

Wat is de rol van 'dispositio' in de argumentatieleer?
A) Het zoeken naar argumenten
B) Het presenteren van de conclusie
C) Het optimaliseren van de volgorde van argumenten
D) Het analyseren van het publiek
E) Het afsluiten van de redevoering

C) Het optimaliseren van de volgorde van argumenten
Uitleg: 'Dispositio' betreft de techniek om de gevonden argumenten in een optimale volgorde te plaatsen, wat cruciaal is voor de effectiviteit van de redevoering.

p.6
De technieken van overtuigen in de retoriek

Wat omvat 'ethos' in de argumentatieleer?
A) Logische bewijzen
B) Emotionele overtuigingsmiddelen
C) Argumenten die betrekking hebben op het imago van de spreker
D) Argumenten zonder bewijs
E) Persoonlijke verhalen

C) Argumenten die betrekking hebben op het imago van de spreker
Uitleg: 'Ethos' betreft de ethische overtuigingsmiddelen die de spreker gebruikt om zijn imago bij het publiek te versterken.

p.4
Quintilianus en de 'Institutio Oratoria'

Wat was een kenmerk van de retorische opleiding in de keizertijd?
A) Het was volledig gebaseerd op Griekse technieken
B) Het was meer gespecificeerd dan in eerdere tijden
C) Het had geen invloed op de politiek
D) Het was alleen toegankelijk voor aristocraten
E) Het was gericht op filosofische studies

B) Het was meer gespecificeerd dan in eerdere tijden
Uitleg: In de keizertijd kregen redenaars een meer gespecialiseerde retorische vorming, wat een verschuiving was van de bredere algemene vorming die Cicero voorstond.

p.5
De verschillende genres van redevoeringen

Wat is het 'genus iudicale' in de klassieke retoriek?
A) Een genre dat zich richt op de toekomst
B) Een genre dat zich richt op het heden
C) Een genre dat zich richt op de misdaad en rechtvaardigheid
D) Een genre dat zich richt op persoonlijke schoonheid
E) Een genre dat zich richt op politieke discussies

C) Een genre dat zich richt op de misdaad en rechtvaardigheid
Uitleg: Het genus iudicale behandelt de misdaad die ter beoordeling staat en richt zich op vragen van waarheid en rechtvaardigheid, met de focus op het verleden.

p.4
Cicero's invloed op de Romeinse retoriek

Waarom was de retoriek belangrijk voor de Romeinen volgens Cicero?
A) Het was een manier om filosofie te onderwijzen
B) Het hielp hen om hun zaken goed te verwoorden
C) Het was een vorm van entertainment
D) Het had geen belang voor de politiek
E) Het was alleen voor aristocraten

B) Het hielp hen om hun zaken goed te verwoorden
Uitleg: Cicero benadrukte het belang van retoriek voor de Romeinen, omdat het hen in staat stelde om effectief te communiceren en hun belangen te verdedigen.

Study Smarter, Not Harder
Study Smarter, Not Harder